Cà tím (cà dái dê) là loại quả rất quen thuộc với người dân Việt Nam. Nó được sử dụng để chế biến thành nhiều món ăn ngon. Ngoài ra, cà tím còn được coi là thần dược chữa rất nhiều các loại bệnh khác nhau như phòng ngừa ung thư, tốt cho tim mạch, kiểm soát tiểu đường…
Cà tím nó mang lại hàm lượng chất xơ, vitamin và chất chống oxy hoá vô cùng lớn. Ngày nay có nhiều người đã tự trồng cà tím tại nhà. Bài viết hôm nay Học nấu ăn số 1 sẽ chia sẻ các kỹ thuật trồng, chăm sóc cây cà tím sao cho hợp lí nhất cho các bạn.
1.Cây cà tím là cây gì?
Cà tím có tên khoa học là solanum melongena thuộc họ Cà. Người ta còn gọi
nó bằng cái tên khác đó là cà dái dê.
Đây thuộc cây 1 năm,
chiều cao tới 40 đến 155cm. Cây thường có gai, thân cây nhỏ.
Các lá cây cà tím có
thuỳ thô, dài tầm 10 đến 15cm với chiều rộng từ 5 đến 10cm. Trên mặt lá có phủ
một lớp lông trắng.
Loại cây này ra hoa màu
tím và tràng hoa có 5 thuỳ. Các nhuỵ của hoa có màu vàng.
Quả thuộc dạng quả mọng,
có nhiều cùi thịt và đường kính tuỳ thuộc vào từng giống cây. Phần quả mềm và
có chứa nhiều hạt nhỏ.
Cây rau ăn quả này
được phát hiện có nguồn gốc từ Ấn Ddooj. Ngày nay tại Việt Nam nó được trồng ở
hầu hết các tỉnh thành trên cả nước đặc biệt là các huyện thành Hồ Chí Minh,
các tỉnh Long An hay Bà rịa Vũng Tàu…
Trong quả cà tím có chứa
các loại vitamin như vitamin C, vitamin A, vitamin K, vitamin B6 và các loại
khoáng chất như photpho, magie, canxi, maangan, sắt… Đồng thời cà tím có chứa
một lượng rất thấp chất béo bão hòa cholesterol và natri.
Người ta thường thu hoạch quả sau khoảng 60 đến 70 ngày trồng. Không để thời gian quả quá muộn khi đó sẽ bị già và ăn không ngọt, ngon.
Thời vụ trồng
Có 2 thời vụ để trồng cà tím tốt trong năm.
Vụ Đông Xuân: Từ tháng 9 đến tháng 3 năm sau
Vụ Hè Thu : Trồng từ tháng 4 đến tháng 7
Dựa vào kinh nghiệm trồng lâu năm, có thể thấy cá tỉnh phía Nam không nên trồng vào các tháng mùa mưa ( tháng 5,6). Còn các tỉnh ở phía bắc, chúng ta không nên bắt đầu trồng vào các tháng cuối năm vì trồng vào thời điểm đó rất dễ bị sâu đục quả tại thời điểm thu hoạch.
Chuẩn bị dụng cụ trồng, đất trồng và hạt giống
Dụng cụ trồng
Chậu cà tím là cây lâu năm nên cần mật độ 1 cây/
thùng xốp hoặc chậu tương đương. Nếu trồng đất khoảng cách 50*70cm
Bạn có thể tận dụng thau, chậu, khay hoặc thùng xốp có sẵn trong nhà hoặc mảnh đất trống trong vườn để trồng cà tím. Dưới đáy khay đục lỗ để thoát nước. Tuy nhiên, chậu hoặc thùng xốp phải cao từ 20-25cm, rộng ít nhất 30cm.
Bạn có thể mua đất tại các cơ sở cây giống, đó là những loại đất đảm bảo đủ chất dinh dưỡng cũng như độ tơi xốp.
Chậu hoặc thùng xốp trồng cà
tím cũng gần tương đương như chậu hoặc thùng xốp trồng cà chua, hay dưa leo. Do
là cây rễ chùm, nên cà tím cần một không gian chậu đủ lớn. Sử dụng thùng xốp,
chậu sơn qua sử dụng … đều phù hợp.
Lưu ý :
cần phải đục nhiều lỗ
ở đáy và thân chậu, mục đích làm cho nước được thoát dễ dàng hơn.
Nên đặt chậu trồng ở nơi có nhiều ánh sáng như ban công, sân thượng hay hành lang lối đi … Đảm bảo chậu trồng nhận được ánh sáng mặt trời 6-8 tiếng / ngày.
Đất trồng
Cà tím thích hợp trồng trên tơi xốp, giàu mùn, dễ thoát nước và có
độ pH khoảng 6. Bạn có thể mua đất sẵn hoặc tiến hành trộn đất với phân bò hoai
mục, phân gà, phân trùn quế, vỏ trấu, xơ dừa…
Nếu bạn tự chuẩn bị đất, nên chọn đất thịt pha cát, hoặc đất pha giá thể như : trấu hun, xơ dừa, … Phơi đất khoảng một tuần trước khi cho vào chậu trồng. Sử dụng thêm phân NPK vừa đủ thêm vào đất, để kích thích sự phát triển của cây sau này.
Hạt giống có 2 cách trồng cây
Cách 1 lấy hạt từ trái
Chọn những quả cà tím lớn đều, dài và không sâu bệnh để làm giống.
Tách phần quả chứa hạt cà vào một cái khay và đổ ngập nước. Ngâm chúng trong
vòng một vài tiếng cho phần thịt quả nở bung ra. Dùng vợt lưới lọc bỏ phần nổi
bên trên, những hạt quả nặng hơn sẽ chìm xuống dưới
Cách 2
Hạt giống bạn có thể tìm mua ở các cửa hàng bán đồ nông sản gần
nhà hoặc siêu thị.
Hạt giống phải mập mạp, không bị nấm mốc, sâu bệnh. Chuẩn bị số lượng hạt giống vừa đủ với diện tích trồng cây.
Ngâm ủ, gieo hạt và cấy cây
Cà tìm có thể trồng từ cây
con hoặc ươm từ hạt đều được. Nếu như bạn mua cây con sẵn thì có thể tiến hành
trồng luôn vào trong chậu, thùng xốp.
Ngoài ra, ươm từ hạt thì bạn
làm lần lượt như sau:
Hạt cà tím có vỏ khá cứng và dày nên trước khi gieo bạn phải ngâm
nước lạnh từ 24-30 giờ. Sau đó vớt ra ngâm ở nước ấm có nhiệt độ khoảng 50 độ C
trong vòng 1 tiếng. Công đoạn này vừa giúp làm mềm vỏ hạt để kích thích nảy mầm
vừa giúp diệt trừ nấm bệnh. Ủ hạt giống trong vải ẩm cho nứt ra rồi mới đem đi
gieo.
Làm hốc sâu 10 đến 15cm thì cho phân bón vào hốc. Đem hạt đã ủ gieo từ 2-3 hạt vào một ô ở giá gieo hạt hoặc bầu. Sau đó lấp 1 lớp đất mỏng và tưới nước bằng vòi phun nhẹ.
Khi cây con trồng trong bầu có từ 5 đến 6 lá thật và cao khoảng 6-8cm thì chọn ra những cây khoẻ mạnh nhất rồi đem trồng ra chậu hoặc thùng xốp. Sau khi cấy xong tưới nước cho cây và che phủ trong vòng 1 tuần.
Chăm sóc
Tưới nước
Tùy
thuộc vào dạng đất, cách tưới và thời vụ mà bạn có thể tưới nhiều lần khác nhau
trong tuần. Những mục đích chung của việc tưới nước này đó là cung cấp đủ nước
cho cây trồng. Bạn nên bố trí cách tưới sao cho không làm ướt lá. Trong quá
trình chăm sóc cần phải quan sát thật kĩ độ ẩm của đất, thiếu hay dư thừa nước
có thể làm cho cây bị hạn chế chất dinh dưỡng khi đó khó ra hoa, kết trái.
Bón phân
Đối
với từng loại đất và thời vụ trông thì bạn sẽ sử dụng các loại phân bón với
hàm lượng khác nhau. Khi thực hiện bón thúc thì nên thực hiện các lần cách nhau
từ 15 đến 20 ngày bón phân 1 lần. Kết hợp giữa bón phân là làm cỏ, vun gốc và lấp
phân để cây có thể hấp thụ một cách tốt nhất. Giữa 2 lần bón thúc, nếu trường hợp
cây thiếu phân thì cần bổ sung cho cây một lượng phân bón bằng cách dùng Ure,
DAP hoặc NPK 20 -20 – 15. Pha loãng chúng với nước và tưới gần gốc trong thời
gian cây bắt đầu ra hoa.
Ánh sáng
Khi trồng cà tím bạn nên di chuyển cây trồng ra vị trí có ánh sáng, thoáng mát để cây phát triển tốt hơn. Tránh đặt cây ở những nơi râm, ẩm ướt bởi khi đó sẽ làm tăng nguy cơ sâu bệnh trên cây.
Cà tím là loại cây ưa nước, do đó trong thời gian đầu bạn cần phải tưới nước hàng ngày.
Lưu ý: Tưới đủ độ ẩm cần thiết cho cây con sinh trưởng phát triển tốt. Đặc biệt trong thời kỳ ra hoa và nuôi quả bạn không được để mặt chậu bị khô hoặc thiếu nước thì cây cà sẽ ra hoa kém dẫn đến giảm năng suất và trái không được to.
Sau khi cấy cây con được 1 tuần, tiến hành bón lót bằng phân bò, phân trùn quế, phân gà, phân dê hoặc phân hữu cơ. Cứ 10-12 ngày bón thúc lần.
Phòng bệnh cho cây cà
tím
Mặc dù đây là loại cây trồng dễ trồng và dễ chăm
sóc tuy nhiên nếu ta không chăm sóc đúng kỹ thuật thì nó cũng dễ dàng gặp phải
các loại sâu bệnh khác nhau. Vậy làm thế nào phát hiện ra cây trồng của mình bị
mắc bệnh, các phòng tránh như thế nào. Chúng ta hãy tìm hiểu kỹ hơn về những
bệnh dưới đây nhé.
Cây cà tím phát triển rất tốt nếu được chăm sóc đúng cách
Bệnh cháy lá, đốm lá, mốc
sương
Bệnh này thường phát triển khi cây trồng đã lớn.
Những nấm bệnh sẽ bắt đầu xâm nhập vào biểu bì của lá tạo thành một hình bất định
và lan rộng.
Bệnh
đốm vằn trên cà
Bệnh héo rũ lá
Bệnh sâu
đục hoa, đục trái
Thu hoạch
Sau 60-70 ngày trồng là cà tím có thể thu hoạch đợt đầu tiên. Không nên thu hoạch lúc quả quá già bởi ăn sẽ không ngon. Thời gian thu hoạch tùy thuộc vào việc chăm sóc cây.
Chúc các bạn thành công!!!