Cách trồng dưa tây và tác dụng
Dưa gang
Tây hiện nay đang là một trong những giống cây ăn trái được yêu thích và lựa chọn nhiều nhất bởi đây là giống cây ăn quả rất dễ trồng.
Dưa gang tây được sử dụng để an thần, gây ngủ,
thanh nhiệt cơ thể, hỗ trợ điều trị bệnh ho. Tuy nhiên loại cây này có chứa một
lượng độc tính tương đối cao. Do đó, người dùng có nhu cầu sử dụng cần chú ý
tìm hiểu các thông tin cơ bản về quả để sử dụng an toàn, hợp lý.
- Tên cây : Dưa tây
- Tên gọi khác:Chùm hoa dưa,
Lạc tiên bốn cạnh
- Tên khoa học: Passiflora
quadrangularis L.
- Họ thực vật: Lạc tiên –
Passifloraceae
Nguồn gốc Dưa tây :
Brazil, Peru, một số hòn đảo ở Caribbe và Bermuda,
ngày nay cây được trồng phổ biến ở nhiều nước như Ấn Độ, Tích Lan, Việt Nam,
Philippines, Châu Phi nhiệt đới.
Tổng quan cây dưa gang tây
Dưa gang
tây dạng cây dây leo. Lá mọc so le, nhẵn, hình tim, dạng trứng nhọn, có cuống mang
4-6 tuyến. Trong hoang dã cây sẽ bám vào hàng rào cây cổ thụ nhờ tua quấn
trên thân. Cây sống 1-2 năm có khi hơn nên có thể bò dài đến 20m. Thân tiết
diện 4 cạnh, cành non có lông mịn
Hoa dưa gang tây
Thường mọc ở nách lá, hoa lớn khoảng 10cm rất thơm và đẹp, có nhiều sợi màu
xanh, trắng.
Mùa
hoa từ tháng 4 đến tháng 7. Mùa quả Từ tháng 8 đến tháng 11
Quả dưa gàng tây
Quả giống như quả dưa màu xanh lục dài khoảng 25cm, quả nhiều thịt bên trong có
hạt, thịt màu trắng hồng.
Hạt
có màu nâu tím.
Thành
phần hóa học
Một số thành phần hóa học được
tìm thấy trong quả Dưa tây bao gồm:
- Nước
- Vitamin
C
- Vitamin
B3
- Chất
đạm
- Chất
béo
- Chất
xơ
- Tro
- Canxi
- Photpho
- Sắt
- Carotene
- Thiamine
- Rinoflavin
- Niacin
- Axit
Ascoricic
Lá và hạt non có chứa Glycoside
Cyanogen, nếu sử dụng quá mức có thể gây mệt mỏi, buồn ngủ quá mức. Ngoài ra,
rễ thô chưa qua chế biến có chứa các chất gây nghiện và chất độc.
Công
Dụng :
Quả
Dưa Tây được làm nguyên liệu chế biết thức ăn, dùng để nấu canh, luộc hay sào
điều được. Một số vùng dùng quả dưa gan làm sinh tố hay mứt hoặc si rô.
Thậm
chí còn dùng ép lấy nước uống, hoặc làm kem....
Quả chưa chín dùng nấu canh như Đu đủ (người ta
còn gọi là Đu đủ leo)
Cách trồng cây dưa gang tây
Cách
trồng cây dưa gang tây cực kỳ đơn giản. Để cây phát triển mạnh và cho ra quả to
thì nên trồng vào các chậu lớn, thùng xốp lớn.
Dưa
gang tây trồng nhanh ra trái, khoảng 6 tháng là cây bắt đầu ra hoa đậu trái.
Đất
trồng :
Đất
trồng cần tơi xốp, giàu dinh dưỡng và nhiều phân lân. Chúng ta có thể gieo trực
tiếp vào đất trong chậu hoặc ươm giống vào các loại chén nhỏ, sau 7 -10 ngày sẽ
chuyển cây con vào chậu trồng.
Dưa
gang tây thích nghi nơi có nhiệt độ ẩm, ánh sáng trực tiếp, cây không chịu ngập
úng hoặc bóng râm.
Tưới
nước :
Nước tưới đối với cây trồng khá quan trọng nhưng
với dưa gang tây lại không cần phải tưới nhiều
Bón
Phân :
Trong
quá trình sinh trưởng cần bón thêm phân hóa học và phân chuồng để tăng cường
dinh dưỡng cho cây. Thích hợp bón phân hữu cơ,
nhất là phân bò
Thụ
phấn :
Một
số cây không tự thụ phấn được vì môi trường thì chúng ta phải thụ phấn cho
chúng để đậu trái dễ hơn.
Nhân
giống :
Cây
thường được nhân giống ươm giống bằng hạt.
Sâu
bệnh :
Phun
thuốc dưỡng lá, diệt sâu rệp…
Bài
thuốc chữa bệnh dưa gang tây :
Tác
dụng y học :
Theo y học hiện đại, Dưa gang
tây được sử dụng để điều trị một số bệnh lý như:
- Tác
dụng diệt giun sán trong hệ thống tiêu hóa.
- Rễ
tươi có tác dụng gây ngủ, gây mê mạnh.
- Thịt
quả được dùng để giảm đau thần kinh, điều trị hen suyễn, kiết lỵ, tiêu
chảy, suy nhược thần kinh, rối loạn giấc ngủ.
- Hạt
chứa Cardiotonic có tác dụng an thần.
- Chiết
suất lá có thể dùng để điều trị các bệnh gan.
Theo y học cổ truyền, Dưa tây có
các tác dụng phổ biến như:
- Rễ
cây: Lợi tiểu, an thần, gây nôn. Được sử dụng để làm thuốc điều trị giun
hoặc đắp ngoài điều trị các bệnh lý ngoài da như mụn nhọt, bệnh ghẻ, viêm
da.
- Lá:
Được dùng để làm dịu các bệnh lý về gan, điều trị đái tháo đường và cao
huyết áp.
- Hạt:
Có tác dụng điều trị sán đường ruột.
- Vỏ
quả: Tác dụng an thần, hỗ trợ điều trị mất ngủ, đau đầu, suy nhược thần
kinh, hen suyễn, đau đầu, tiêu chảy và kiết lỵ.
Cách
dùng
Dưa gang tây có thể dùng tươi
hoặc chế biến thành thực phẩm đều được. Quả có thể dùng nấu canh như đu đủ, quả
chín có thể dùng làm sinh tố, dưa dầm hoặc thái lát ăn kèm sữa hoặc đường.
Lá và rễ cây có thể dùng hãm trà
hoặc sắc thành thuốc, dùng uống.
Liều lượng sử dụng phụ thuộc vào
yêu cầu của bài thuốc và người sử dụng. Tuy nhiên, không được lạm dụng Dưa găng
tây để tránh các trường hợp rủi ro không mong muốn.
Tác dụng của Dưa gang tây
Dưa gang tây được sử dụng trong y học cổ
truyền để làm dịu các vấn đề về dạ dày, tiêu chảy, kiết lỵ, lo lắng và mất ngủ.
Tuy nhiên, bên cạnh đó, Dưa tây cũng có một số lợi ích khác như:
Chăm sóc sức khỏe của da:
Tốt cho da, ngăn ngừa khô da, giảm nguy cơ
xuất hiện các nếp nhăn và làm chậm quá trình lão hóa.
Giàu chất chống oxy hóa, có thể
ngăn ngừa ung thư da. Góp phần hỗ trợ chữa lành vết thương hở, hạn chế sẹo.
Hỗ trợ giúp cơ thể hấp thụ các khoáng chất:
Hỗ trợ hệ thống tiêu hóa, hấp thụ các dưỡng
chất và chuyển hóa thành chất dinh dưỡng nuôi dưỡng máu. Các tế bào được cung
cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng và vitamin có khả năng chống viêm và một số bệnh
tật khác.
Hỗ trợ điều trị bệnh Gout:
Nguồn vitamin C dồi dào trong Dưa tây có thể
giảm sự tích tụ Axit Uric và ngăn ngừa bệnh Gout.
Bảo vệ cơ thể khỏi các gốc tự do:
Các hoạt chất trong Dưa tây có thể ngăn ngừa
tổn thương do các gốc tự do. Sự tích tụ các gốc tự do có thể gây ra các bệnh
viêm đau khớp, bệnh tim và cả ung thư.
Dưa tây có thể chống lại virus gây cảm lạnh,
hỗ trợ giảm nguy cơ nhiễm trùng phổi và viêm phổi.
Ngăn ngừa đột quỵ:
Lượng vitamin C dồi dào có thể giảm 42% khả
năng đột quỵ.
Hỗ trợ điều trị ung thư:
Dưa tây được cho là có thể làm tăng hiệu quả
của thuốc điều trị ung thư, hỗ trợ cải thiện ung thư phổi và ung thư buồng
trứng.
Bài
thuốc sử dụng Dưa gang tây
Dược
liệu thường được sử dụng để thanh nhiệt làm mát cơ thể
1. Giải khát, cải thiện sức khỏe
Dùng 200 g thịt Dưa gang tây rửa
sạch, ép lấy nước hoặc xay thành sinh tố. Thêm sữa đặc, sữa tươi và đá lạnh,
khuấy đều, dùng uống để giải khát, thanh nhiệt và hỗ trợ cải thiện sức khỏe.
2. Điều trị cao huyết áp, đái tháo đường
Sử dụng một lượng vừa đủ lá Dưa
tây, hãm với nước sôi trong 10 phút. Dùng nước này uống thay trà hằng ngày,
liên tục trong 5 – 7 ngày để cải thiện các triệu chứng bệnh.
3. Hỗ trợ an thần, cải thiện giấc ngủ, điều trị rối loạn giấc ngủ
Sử dụng một lượng nhỏ rễ Dưa
gang tây phơi khô, rửa sạch, hãm với nước sôi trong 10 phút. Dùng uống trước
khi đi ngủ 30 phút để giúp ngủ sâu hơn.
Độc
tính Dưa gang tây
Dưa
tây có chứa độc tố do đó người dùng cần thận trọng trước khi sử dụng
Trong
vỏ quả, hạt non và lá Dưa tây có chứa chất gây nghiện, gây độc, tăng cảm giác
buồn ngủ và tác động tiêu cực đến sức khỏe. Rễ cây thô, chưa được chế biến được
cho là có thể gây nghiện và gây ngộ độc. Thí nghiệm trên chó khỏe mạnh, sau khi
uống nước sắc rễ cây trong vòng 40 phút, chó bị nhồi máu cơ tim và tổn thương
não, gây tử vong.
Vì chất độc tương Dưa tây tương
đối phức tạp, do đó trước khi sử dụng người dùng nên trao đổi với thầy thuốc
hoặc người có chuyên môn.
Ngoài ra, trước khi sử dụng Dưa
tây, người dùng cần lưu ý một số vấn đề như:
- Tác
dụng phụ khi sử dụng quá nhiều bao gồm buồn nôn, nôn, nhịp tim nhanh và buồn
ngủ.
- Phụ
nữ mang thai không nên sử dụng Dưa tây. Bởi vì Dưa tây có chứa các hợp có
thúc đẩy sự co bóp ở tử cung.
- Hoa
Dưa gang tây có thể gây buồn ngủ mạnh.
- Làm
tăng hoạt động làm loãng máu của thuốc chống tiểu cầu và thuốc chống đông
máu.
- Không
nên sử dụng lâu dài với số lượng lớn. Điều này có thể gây tích tụ chất độc
gây ảnh hưởng đến sức khỏe.
Dưa gang tây được xem là thực
phẩm có nhiều công dụng tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, do độc tính tương đối nguy
hiểm nên người dùng không được tự ý sử dụng vị thuốc để tránh các rủi ro không
mong muốn.
Hy vọng qua bài viết này, các bạn sẽ không
còn thắc mắc nào về cách trồng cây dưa gang tây và công dụng của chúng nữa nhé!
Chúc các bạn thành công tại Học nấu ăn số 1
